DENGÊ KURDISTAN, Tarix: 20. 09. 1981, Hêjmara: 1
KULLANILACAK DİL ÜZERİNE
DENGÊ KURDISTAN, Türkiye Kürdistanı’nda işçi sınıfının ulusal ve toplumsal politik mücadelesinin vardığı aşamanın yayın alanındaki ürünüdür. Bu nedenle siyasi bir gazetedir.
Türkiye içinde Kürdistan toplumunun ulusal farklılığı nedeniyle, DENGÊ KURDISTAN, halkına ulusal dille seslenecektir. Zaten amaçlarından biri de budur.
Ne var ki, toplumumuzun bugünkü genel kültür seviyesi düşünülürse, gazetenin tek dil olarak Kürtçe çıkması halinde, üstlenilen görevin yerine getirilememesi gibi bir durumla karşılaşılacaktır. Bunun nedenleri üzerinde kısaca durmakta yarar var:
Birincisi: Halkımız kendi dili ile okuma – yazma bilmemektedir. Türkçe açısından dahi ele alınacak olursa, oran yine de çok düşüktür. Asimilasyon nedeni ile, Türkçe okur – yazarlığın, Kürtçeye nazaran daha fazla olduğunu söylemek mümkündür.
İkincisi: Toplumun okur – yazar kesimi ise Türk okullarında okuyan veya okumuş öğrenci ve aydınlardır. Bu kesimler dahi, yıllardır gelişimi zorbaca engellenmiş ve yasaklanmış Kürtçe’yi okuyup yazmaktan büyük ölçüde uzaktırlar. Bu nedenle çağın gelişim seviyesini Kürtçe ifade etmek ve bunu tam olarak anlamak, bütün Kürdistan’da bir kaç yüz kişi ile sınırlıdır. Kaldı ki, Kürtçe okuma – yazma öğrenmek, hatta yazılanları anlamak başlıbaşına bir sorundur.
Bu ve benzeri nedenlerle DENGÊ KURDISTAN, Kürtçe – Türkçe yayınlanacaktır. Bilimsel açıklamaları gerektiren teorik yazılar büyük ölçüde Türkçe olacak, pratik mücadele örnek ve deneylerini kapsayan yazılar da çoğunlukla Kürtçe yayınlanacaktır.
DENGÊ KURDISTAN’ın yayınlayacağı Kürtçe yazıların bir takım imla ve gramer hataları içermesini okurlarımız anlayışla karşılamalıdır. Çünkü DENGÊ KURDISTAN, dil gelişiminde öncülük iddiası olan bir edebiyat ve kültür dergisi değildir. Ve bu görevi edebiyatçıların öncülüğüne bırakmıştır. Bununla birlikte, Kürt dilinin edebi gelişimine kapalı kalmak gibi yanlış bir düşüncesi de yoktur. Ama, siyasi bir gazete olan DENGÊ KURDISTAN için edebiyat başlıbaşına bir faaliyet alanı olmayacaktır. Dildeki en son gelişmeler Kürtçe yazılarda yansıtılacaktır. Kendisi dışında yapılan ve yapılacak olan edebi çalışmaların dili geliştirici sonuçlarından azami ölçüde yararlanacaktır.
DENGÊ KURDISTAN’ın bütün çabası, düşüncesini Kürdistan halkının en geniş kesimlerine anlatmaktır. Kürtçe – Türkçe çıkması bu nedenledir. Kürtçe yazılarda, Türkiye halkları arasında kullanılan bir takım ortak kelimeler kullanmasının nedeni de bu olacaktır. Hatta DENGÊ KURDISTAN, Türkiye Kürdistanı’ndaki Arap, Ermeni, Asuri azınlıkların dilleri ile de yazılar yayınlanmasının yararını biliyor. Ancak bütün isteğimize rağmen, henüz bu görevin tümünü kotaracak imkanlara şimdilik sahip değildir. Arap, Ermeni ve Azeri halkların emekçilerinin, bizi şimdilik anlayışla karşılayacakları düşüncesindeyiz.
Okurlarımızın, gazeteye yazmak istedikleri yazıları Kürtçe ve Türkçe olarak yazmaları, hem halkın daha iyi anlaması ve Kürtçe okur – yazarlığın teşvik edilmesi, hem de yazı sahiplerinin bu konuda yetkinleşmesi açısından son derece yararlı olacaktır.
EMEKÇİ HALKIMIZ!..
DENGÊ KURDISTAN, burjuvazinin dilimiz üzerindeki yasağını tanımamaktadır. İşçiler, emekçiler olarak sorunlarımızı kendi dilimizle haykıracağız!..